مقالات

رساله PhD آقای دکتر منصوریان

چکیده پژوهش:

طراحی الگوی تدریس مهارت‌های بالینی پایه پزشکی مبتنی بر فرآیند یاددهی– یادگیری

زمینه و هدف

 در دانشکده‌های پزشکی عموماً مهارت‌های بالینی پایه را به‌طور مناسب آموزش نمی‌دهند و دانشجویان پزشکی و فارغ‌التحصیلان از مهارت بالینی پایه کافی برخوردار نیستند. آموزش این مهارت‌ها نیاز به طراحی آموزشی و الگوهای تدریس مناسب دارد. بر اساس متون موجود الگوی سنتی “مشاهده و اجرا ” در آموزش پزشکی موردنقد است. تدوین الگو تدریس نیازمند انجام پژوهش درزمینهٔ چگونگی یاددهی- یادگیری مهارت‌های پروسیجرال است. لذا به‌منظور دستیابی به اطلاعات‌پایه لازم و مبتنی بر شرایط آموزشی برای طراحی الگوی تدریس مهارت‌های بالینی پایه پزشکی بر اساس شرایط آموزشی، پژوهش کیفی باهدف اکتشاف فرآیند یاددهی– یادگیری این مهارت توسط اساتید و دانشجویان پزشکی عمومی انجام شد.

روش پژوهش

 این مطالعه با روش گراندد تئوری در سال‌های ۱۳۹۷-۱۳۹۵ در دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، مشهد و گناباد انجام‌شده است. داده‌های این پژوهش از طریق ۴۵ مصاحبه عمیق بدون ساختار، ۶ مشاهده ساختارمند از کلاس‌های آموزشی در اسکیل لب، بررسی منابع و مستندات مربوط به کوریکولوم تحصیلی، و شرح وظایف دانشجویی و حرفه‌ای اساتید و پزشکان عمومی جمع‌آوری شد. نمونه‌گیری، جمع‌آوری داده و تحلیل به‌طور هم‌زمان انجام شد و بر اساس داده‌ها مطابق با روش نمونه‌گیری نظری درباره نمونه‌گیری تصمیم‌گیری شد و با رسیدن به اشباع اطلاعاتی اتمام یافت. تحلیل با استفاده از روش مقایسه مداوم در مراحل کد کذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد تا نتایج در طراحی الگوی آموزشی بالینی مهارت‌های پروسیجرال استفاده شود.

یافته‌ها

 یافته‌های این پژوهش مبین ” آموزش آسیب‌زای ” یاددهی- یادگیری مهارت‌های پروسیجرال برای بیمار، دانشجو، استاد و سیستم آموزشی و درمانی را درزمینهٔ ای از ” راهبری تعارض‌آمیز آموزش مهارت‌های بالینی ” خصوصاً باهدف آموزش اخلاقی و امن بر روی بیمار از طریق دو فرآیند آموزشی ” شبه آموزش رسمی برنامه‌ریزی‌شده ” به‌طور اخلاقی و درحال‌توسعه اما ” ناکارآمد ” است. همچنین “فرآیند یادگیری خود-هدایتی کنترل نشده “، استراتژی غیررسمی، سنتی و غیر امن برای یادگیری پروسیجرها در بالین بیماران و بااحساس و ادراک ” رها و بدون نظارت ” را نشان می‌دهد. مفاهیم به‌دست‌آمده از این پژوهش، در طراحی الگوی آموزشی ” یاددهی- یادگیری کنترل‌شده‌ی ایمن ” مهارت‌های پروسیجرال برای دو محیط آموزشی اسکیل لب و بالین بیمار با تأکید بر یادددهی- یادگیری کارآمد و کنترل‌شده با مدیریت استاد مقیم در بالین به‌منظور پیشگیری از آسیب، طراحی شد.

نتیجه‌گیری:

 بر اساس نتایج راهبری تعارض‌آمیز آموزش مهارت‌های بالینی پزشکی، در شرایط ناکارآمدی آموزش رسمی، فعال شدن یادگیری خود-هدایتی کنترل نشده دانشجو و آسیب‌زایی خصوصاً برای بیماران را در پی دارد. لذا بر اساس نتایج پژوهش “الگوی یاددهی یادگیری کنترل‌شده‌ی ایمن ” برای بهینه‌سازی آموزش و پیشگیری از آسیب طراحی گردید. کاربرد این مدل و بررسی تأثیر آن بر اثربخشی آموزش بالینی دانشجویان پزشکی پیشنهاد می‌گردد.

واژه‌های کلیدی

“پزشکی عمومی “؛ “گراندد تئوری “؛ “مهارت‌های پایه بالینی “؛ “خود مدیریتی یادگیری “؛ “مدل آموزش بالینی “.

پایان نامه تخصصی دکتر پویا اشبک

پایان نامه  تخصصی خانم دکتر مریم کرباسی مطلق

چکیده
مقدمه و هدف: دستیابی به همکاری بین حرفهای از دستاوردهای مهم آموزش بین حرفه-
ای است و زمانی تحقق مییابد که دانشجویان با رشتههای مختلف در محیط همکارانهه و بهه هورت
بین حرفهای آموزش دیده باشند. جامعه، محیط مناسبی جهت آموزش همکاری بینحرفهای است زیرا
فر تی برای دانشجویان جهت فراگیری مسئولیت و نقش حرفهای را ایجاد میکند . دانشجویان حرفه-
های مختلف سالمت در جامعه میتوانند توانمند یهایی همچون مههارت رهبهری، کهار در ته یم و نیه ز
تعامل با جامعه و حرفههای سالمت را کسب کنند. برنامههای آموزشه ی موفهق مبتنهی بهر مهد ههای
آموزشی در کوریکولومهای دانشجویان حرفههای سالمت جهت ایجهاد همکهاری بهینحرفههای بسه یار
محدود است. از طرفی داشتن ارزیاب خارجی و ابزار روا و پایای استانداردشهده کهه بتوانهد پیامهدهای
مربوط به همکاری بین حرفهای را بسنجد، ضروری است. لذا در این مطالعه سعی شد به طراحی، اجرا
و بررسی اثربخشی مد آموزشی توانمندیهای همکاری بینحرفهای منطبق بر آموزش علوم پزشهکی
مبتنی بر جامعه بر نگرش و عملکرد کارورزان پزشکی و مامایی دانشگاه علوم پزش کی تههران پرداختهه
شود.
روش کار: این پژوهش، مطالعهای ترکیبی به ورت متوالی اکتشافی است که در سه فاز
انجام شد. فاز او طراحی اولیه مد آموزشی انطباقی با توجه به مفاهیم آموزش همکاری بین حرفهای
منطبق بر تئوری اکولوژیکا در آموزش مبتنی بر جامعه ورت گرفت. سپس مد اول یه طی سه راند
دلفی به ورت کیفی نهایی شد. در فاز دوم ابزار مناسب جهت سنجش نگرش از ابزار روا و پایای
TTAQ و سنجش عملکرد از ابزار ۱۸ گویهای مستخرج از چارچوب توانمندیهای CANMEDS
که روایی و پایایی آن توسط ۲۴ نفر از احبنظران با دلفی کمی، کیفی و آزمون و بازآزمون سنجیده
شد، انتخاب گردید. در این فاز برنامه درسی نیز براساس مد طراحی شده، جهت اجرای مداخله
آموزشی طراحی شد . در فاز سوم، مداخله منطبق بر برنامه درسی، در کارورزیهای بهداشت بر روی
۵۱ کارورز پزشکی و مامایی بهداشت جامعه در دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از متد شبه
۲
تجربی از نوع پیش و پس آزمون ورت گرفت و تأثیر مداخله مبتنی بر مد بر نگرش و عملکرد
کارورزان نسبت به همکاری بینحرفه ای تعیین گردید.
یافتهها: مد آموزش ی توانمند یهای همکاری بینحرفهای در سه سطح فردی، بین فردی و
سازمانی طراحی و برنام ه د رسی براساس آن طراحی و اجرا گردید . روایی وری و محتوایی ابزار
سنجش عملکرد از طریق دلفی بررسی و نیز شاخصهای روایی محتوا و ضریب نسبی روایی محتوا به
ترتیب ۶۱/۰ و ۸۶/۰ محاسبه شد. جهت سنجش اعتبار ساختاری، تحلیل عاملی تائیدی ابزار با
سنجش میزان آماره KMO برابر ۶۱۵ /۰ سنجیده شد و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای
پرس شنامه ۹۵۳/۰ و آزمون- بازآزمون ۹۱۸/۰ تائید کردند. میزان تغییر نگرش کارورزان در پیش و پس
آزمون با سطح معناداری ۰۰/۰ برابر با ۶۹ /۰ و تغییر عملکرد آنان ۷۱۱/۰ گزارش شده است. ضریب
تأثیر آموزشی کوهن در مطالعه حاضر۹۸۷ /۰ بدست آمد که نشانه تأثیر باالی مداخله آموزشی بر
عملکرد همکاری بین حرفهای کارورزان بود.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد مد آموزشی طراحی شده در محیط بهداشت جامعه قابل اجرا
بوده است. مداخله مبتنی بر مد به روش شبه تجربی، با بهرهگیری از ابزار و ارزیاب روا و پایا به لحاظ
آماری و آموزشی برنگرش و عملکرد کارورزان پزشکی و مامایی تأثیر معنی داری داشته است.
کلمات کلیدی: مدل آموزشی؛ همکاری بینحرفهای؛ آموزش پزشکی مبتن ی بر جامعه؛
نگرش؛ عملکرد؛ کارورز

پایان نامه  تخصصی خانم دکتر صدیقه السادات قرشی

طراحی نظام حمایت از تصمیم بالینیِ پزشکان خانواده جهت غربالگری، شناسایی و مدیریت بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه ، قابل الحاق به سامانه های الکترونیک سلامت

چکیده:

زمینه: رسالت اصلی پزشک خانواده ارتقاء سلامت جمعیت تحت پوشش خود و به تبع آن سلامت جامعه می باشد. بیماری مزمن کلیه یکی از مشکلات سلامت جامعه است که شیوع و بار جهانی آن بخصوص در کشورهای درحال توسعه رو به افزایش است و مورتالیتی آن در طی دو دهه اخیر در ایران دو برابر شده است. شیوع بیماری مزمن کلیه در ایران بر طبق مطالعه کوهورت گلستان در سنین ۴۰ تا ۷۵ سال ۲۳٫۷% گزارش شده است. تلاش گسترده در جهت پیشگیری، شناسایی اولیه و درمان بیماری مزمن کلیه می تواند عوارض ناشی از افت عملکرد کلیه را کاهش دهد. بسیاری از افرادمبتلا به بیماری مزمن کلیه توسط پزشکان مراقبت اولیه مدیریت و درمان می شوند. دو مانع اصلی تاثیرگذار بر کیفیت مراقبت این بیماران:  تشخیص ناکافی بیماران و کمبود آگاهی از گایدلاین های درمانی است. امروزه ابزارهای الکترونیک هوشمند در سیستم مراقبت سلامت کمک قابل توجهی به ارتقاء کیفیت خدمات سلامت می کنند. سیستم های حمایت از تصمیم بالینی جهت تسهیل تصمیم گیری بالینی طراحی شده اند و بدلیل قابلیت این سیستم در کاهش خطاهای پزشکی و افزایش کیفیت مراقبت مورد توجه قرار گرفته اند.

روش اجرا: پس از بررسی متون و منابع مختلف علمی و نظر خبرگان، و نیز بررسی نرم افزارهای موجود در مراکز معتبر مراقبت اولیه بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه ؛ اطلاعات لازم جهت طراحی سیستم حمایت از تصمیم بالینی جمع آوری شد. ما این سیستم را بروش الگوریتمی طراحی نمودیم. اطلاعات بدست آمده با گایدلاین های مبتنی بر شواهد مطابقت داده شد و الگوریتمها با نرم افزار Visio  طراحی شد. سپس به تایید اساتید صاحب نام و عضو هیات بورد نفرولوژی رسید، و الگوریتم ها بعنوان مبنای طراحی سیستم حمایت از تصمیم بالینی قرار گرفت.

نتایج و استنتاج: متناسب با سیستم ارائه خدمات در سطح یک مراقبت سلامت، الگوریتم های حمایت از تصمیم بالینی مدیریت بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیه در برنامه پزشکی خانواده (غربالگری،تشخیص، مداخلات آموزشی- درمانی و ارجاع) بشکل فلوچارت تدوین گردید. پیشنهاد میشود ضمن تدوین دستورالعمل کشوری غربالگری و مراقبت CKD ، گروه جدیدی علاوه بر مبتلایان به دیابت و پرفشاری خون، تحت عنوان افراد سنین ۶۰ تا ۷۵ سال مبتلا به بیماری قلبی عروقی به جمعیت واجد شرایط غربالگری اضافه شوند. باتوجه به اینکه درحال حاضر در مراکز پزشکی خانواده، سامانه الکترونیک سلامت توسط ارائه دهندگان خدمات سلامت مورد استفاده قرار می گیرد؛ الحاق سیستم CDSSمدیریت بیماری مزمن کلیه به سامانه کمک شایانی به ارتقاء کیفیت خدمات در این زمینه خواهد کرد که امید است این مهم با همکاری کارشناسان انفورماتیک به انجام برسد.

کلیدواژگان: بیماری مزمن کلیه. پزشک خانواده. سیستم حمایت از تصمیم بالینی. سامانه الکترونیک سلامت

پایان نامه  تخصصی خانم دکتر مریم بهمنی

چکیده :

بررسی عوامل موثر در انتخاب پزشک خانواده در جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی جنوب تهران در سال ۹۷-۹۶                                                                             

مقدمه : بعلت نقش کلیدی پزشکان خانواده در ارتقاء سلامت و اینکه کلان شهر تهران در گام‌های نخست استقرار کامل این برنامه قرار دارد، شناخت اولویت‌ها و سلائق مردم در انتخاب پزشک خانواده می‌تواند گامی مؤثر در موفقیت این برنامه از همان ابتدا باشد، لذا این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر انتخاب پزشک خانواده در جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی جنوب تهران انجام شده است.

روش کار: مطالعه حاضر از نوع کیفی – کمی  بوده و با رویکرد تری انگولیشن انجام شد و افراد مورد مطالعه شامل گروه پزشکان، مدیران نظام سلامت و مردم بودند.پس از بررسی متون اطلاعات حاصل به روش FRAMEWORK تحلیل شد، سپس به صورت پیش نویس یک پرسشنامه کمی در اینترنال اکسپرت پنل مطرح شد که در نهایت یک پرسشنامه ۲۶ سوالی طراحی شد و بعد از تعیین روایی صوری و محتوایی (کیفی و کمی) و روایی پایایی با محاسبه آلفای کرونباخ (۰٫۸۴۵) در یک مطالعه میدانی با روش نمونه گیری دردسترس با حجم نمونه ۴۰۰ نفر انجام شده و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که از بین ۲۶ عامل مؤثر بر انتخاب پزشک خانواده توسط مردم که حاصل بخش کیفی مطالعه بود نهایتاً داشتن مدرک تخصص پزشک خانواده، انجام معاینات دقیق و شرح حال صحیح و گذاشتن وقت کافی برای ویزیت توسط پزشک، به ترتیب بعنوان مهم‌ترین عوامل انتخاب شدند و مواردی مانند همشهری بودن، همجنس بودن و وضعیت ظاهری پزشک کمترین اهمیت را دارا بودند.

نتیجه گیری: با توجه به اینکه اولین اولویت مردم داشتن تخصص پزشک خانواده بود لزوم گسترش این رشته تخصصی نوپا و حمایت‌های لازم را نشان می‌دهد. انتخاب عواملی مانند انجام معاینه دقیق و گرفتن شرح‌حال صحیح بیانگر اهمیت نیاز آموزشی دانشجویان و دستیاران در این زمینه هست و با توجه به سومین عامل انتخابی که گذاشتن وقت کافی برای ویزیت بود لزوم اهمیت تعهد حرفه‌ای پزشک و تنظیم بار مراجعات پزشک خانواده توسط دستگاه‌های مدیریتی را نشان می‌دهد.

کلمات کلیدی: پزشک خانواده ، رضایتمندی بیماران ، مراقبتهای اولیه ، تداوم مراقبت

پایان نامه دکترای تخصصی خانم دکتر سپیده حاجیان

پایان نامه دکترای تخصصی خانم دکتر زهرا متقی

پایان نامه دکترای تخصصی خانم دکتر دامغانیان

چکیده

عنوان: بررسی نابرابری اقتصادی-اجتماعی در مرگ و میر کودکان زیریک سال و عوامل مرتبط با آن در شهرستان شاهرود و طراحی مداخله

هدف: تعیین نابرابری اقتصادی اجتماعی در مرگ و میر شیرخواران و شناخت عوامل موثر بر آن در یک جامعه ی نمونه ی ایرانی

اهمیت موضوع: میزان مرگ و میر شیرخواران  شاخص مهمی از وضعیت بهداشتی جامعه و حوزه بهداشت باروری است و نابرابری نژادی و اقتصادی اجتماعی در آن یکی از مهم ترین معیارهای اندازه گیری نابرابری در جامعه است.

نتایج و یافته ها: میزان مرگ و میر در گروه اقتصادی اجتماعی بالا ۱۵٫۱در هزار تولد زنده و درگروه اقتصادی اجتماعی پایین ۴۲٫۳ در هر هزار تولد زنده بود. تحصیلات مادر، نسبت خویشاوندی والدین، نوع تغذیه کودک و وزن هنگام تولد عامل ۴۴% از شکاف ( بخش توضیح داده شده) بودند. جنسیت کودک، عوارض بارداری و محل سکونت تاثیری بر شکاف دو گروه نداشتند. اما ۵۶% شکاف (بخش توضیح داده نشده) ناشی از سایر عواملی است که شناخت آنها نیاز به مطالعات بیشتر دارد.

نتیجه گیری نهایی: نابرابری اقتصادی-اجتماعی  قابل توجه ای در مرگ کودکان در ایران وجود دارد. سواد مادر، نوع تغذیه کودک، نسبت خویشاوندی والدین و وزن هنگام تولد مسئول ۴۴% از شکاف در مرگ شیرخواران بود و در این میان سواد مادر بیشترین نقش را دارد.

کلید واژه ها: مرگ و میر شیرخواران، عوامل اقتصادی اجتماعی، نابرابری، ایران

Socioeconomic Inequality in Infant Mortality and its Determinants: A Blinder – OaxacaDecomposition

Abstract

Objectives: To determine socioeconomic inequality in infant mortality and its determinants in an Iranian population.

Background: Infant mortality rate is a useful indicator of the health conditions of the society which it’s Racial and socioeconomic inequality is from the most important measures of social inequality.

Methods: This historical cohort study performed on 3794 children born in 2010-2011 in Shahroud, Iran. Based on children’s addresses and phones, 3412 were available and finally 3297 cases participated in the study. A data collection form was filled out through interviewing with mothers and using health records. Using principal component analysis, the study population was divided into high and low socioeconomic groups based on their home assets, education and job of the household’s head, marital status and composition of the household members. Inequality between the groups with regard to infant mortality was investigated by Blinder-Oaxaca decomposition method. 

Results: The mortality rate was 15.1 per 1000 live births in the high socioeconomic group and 42.3 per 1000 in the low socioeconomic group. Mother’s education, consanguinity of parents, infant’s nutrition type and their birth weight contributed 44% of the gap. Child’s gender, high risk pregnancy and living area had no impact on the gap.

Conclusions: There is considerable socioeconomic inequality in infant mortality in Shahroud. Mother’s education was the most contributing factor in this inequality.

Keywords: infant mortality; socioeconomic factors; Iran; inequality

پایان نامه دکترای تخصصی آقای دکتر امامیان

چکیده
هدف: بررسی وضعیت نابرابری اقتصادی در اختلال دید و تجزیه(decomposition (فاصله بین دو
گروه جامعه (گروه های با وضعیت معیشتی پایین و بالا) به اجزاء تشکیل دهنده آن.
روشها: داده های مطالعه از فاز یک Study Cohort Eye Shahroud که در شهر شاهرود و بر
روی ۵۱۹۰ نفر فرد۴۰ تا ۶۴ سال انجام شده، بدست آمده است. افراد جامعه بر اساس دارائیهای
منزل(assets home (و با کمک analysis component Principal به سه گروه با وضعیت معیشتی
پایین، متوسط و بالا گروه بندی شدند. فاصله بین دو گروه پایین و بالا در اختلال دید با استفاده از روش
دکامپوزیشن Blinder-Oaxaca به عوامل ایجاد کننده تجزیه شد.
یافته ها: شیوع اختلال دید بر حسب دید پرزنتینگ بیشتر از ۳,۰ لگمار (بیشتر از ۴۰/۲۰ (در
چشم بهتر، در گروه با وضعیت معیشتی پایین(۱۳۷۳ نفر) ۰۷٫۱۱ %و در گروه با وضعیت معیشتی
بالا(۲۳۷۶ نفر) ۵۸٫۳ %بود. سن و سواد عوامل اصلی در ایجاد جزء Explained بودند که ۳۸,۴۱ %از
فاصله بین دو گروه را به خود اختصاص می دهد. وضعیت بیمه، جنس و سواد سرپرست خانواده تاثیری در
فاصله دو گروه نداشتند.
نتیجه گیری: نابرابری اقتصادی در اختلال بینایی قابل توجه می باشد. هر چند بخشی از نابرابری در
اختلال بینایی با تفاوت های سن و سواد توجیه شد اما همچنان فاصله ی قابل توجه ای(۶۲,۵۸ (%بین دو
گروه بالا و پایین از نظر اقتصادی وجود دارد که می تواند ناشی از اثر دسترسی به خدمات یا تفاوت های
رفتاری دو گروه باشد که باید مورد بررسی قرار گیرد.

کلمات کلیدی: اختلال بینایی، نابرابری، عوامل اقتصادی-اجتماعی، شاهرود

پایان نامه خانم دکتر صالح

چکیده

تعیین شایعترین تظاهرات بالینی بیماران مراجعه کننده به پزشکان عمومی با استفاده از متد ترکیبی (Mixed Method)

زمینه و هدف: یکی از چالش های اساسی در آموزش پزشکی عمومی، مشخص نبودن تابلوهای بالینی شایع بیماران مراجعه کننده به پزشکان عمومی است. کارآموزان و کارورزان دوره پزشکی عمومی، به دلیل ریفرال بودن درمانگاه های آموزشی، با تظاهرات بالینی بیمار در اولین مراجعه به پزشک روبرو نمی شوند. از آنجا که آموزش این تظاهرات بالینی تا حدود بسیار زیادی با وظایف حرفه ای و نیازهای شغلی آنها مرتبط است و این تظاهرات بر اساس الگوی بیماری‌ها در جامعه تغییر می کند، لذا این پژوهش شایعترین تظاهرات بالینی بیماران مراجعه کننده به پزشک عمومی در سطح جامعه را استخراج کرده تا در اولویت آموزش پزشکی عمومی در دانشکده و بخش‌های آموزشی بیمارستان‌ها قرار گیرد.

روش تحقیق: این طرح در دو فاز مرتبط باهم به روش متد ترکیبی(Mixed Method) و با استفاده از روش تری انگولیشن ((Triangulation انجام شده است:
فاز اول: با بررسی متون و نظرسنجی از خبرگان، فهرست اولیه تظاهرات بالینی شایع، در قالب یک مطالعه کیفی تهیه و برای نظرسنجی در اختیار پزشکان عمومی در دسترس (بیش از ۳۰۰ نفر) ، قرار گرفت.
فاز دوم: تظاهرات بالینی شایع به دست آمده در فاز اول، در سیستم نرم افزار الکترونیک سلامت، مرکز مدیریت شبکه پزشک خانواده، وارد شد. با آمارگیری از تظاهرات بالینی کلیه مراجعین به پزشکان خانواده در استان‌های مجری برنامه پزشک خانواده، این یافته ها مورد آزمون قرار گرفت.
فاز سوم: یافته‌های حاصل از مراحل فوق در پانل خبرگان مطرح و فهرست نهایی تظاهرات بالینی شایع تهیه شد.

یافته ها:
پس از طی مراحل گوناگون و نظر خواهی از منابع مختلف فهرستی مشتمل بر ۱۰۰ تظاهر بالینی شایع بیماران مراجعه کننده به پزشکان عمومی(مانند تپش قلب، تب، تهوع و استفراغ و …) تعیین شد. در مقایسه این فهرست با لیست تظاهرات بالینی شایع در کشورهایی که مطالعات مشابه انجام داده اند، به نظر می رسد که با وجود شباهت‌های بسیار، به دلیل تفاوت‌های اجتماعی، فرهنگی بیماران و زمینه‌های اشتغال پزشکان عمومی در سطح جامعه، فهرست تظاهرات در جوامع مختلف یکسان نیست. این امر لزوم انجام پژوهش‌های مشابه در سطح جامعه مورد نظر را نشان می دهد.

نتیجه گیری: در طول دوره آموزشی به نیازهای آموزشی پزشکان عمومی توجه ویژه‌ای نشده است و با توجه به تخصصی و فوق تخصصی بودن مراکز آموزشی، نیازهای یادگیری پزشکان عمومی نادیده گرفته شده است. لذا پیشنهاد می شود تا نتایج پژوهش در برنامه ریزی درسی دوره پزشکی عمومی مورد توجه ویژه قرار گیرد.

کلمات کلیدی:
medical, undergraduate, core curriculum, outcome based education, common clinical manifestations

پایان نامه خانم دکتر مینا حیدری

پایان نامه مقطع PhD خانم دکتر زینب عشریه

چکیده:
تبیین باورهای دختران دبیرستانی درخصوص فرزندآوری وعوامل مرتبط با آن وطراحی یک مداخله واجرای آزمایشی آن
مقدمه:
فرزندآوری، یکی از مهمترین مؤلفه های علم جمعیت و از جمله موضوعاتی است که درحوزه مسائل اجتماعی، توجه زیادیرا به خویش معطوف داشته است.کاهش شگرف درنرخ باروری، سیاست گذاران را به تغییر سیاستهای جمعیتی وتشویق زوج ها به فرزند آوری درسالهای اخیر مجاب نموده است. ” رفتار باروری ” در بسیاری از جوامع تا حد زیادی تحت تاثیر ” ترجیحات باروری ” قرار می گیرند. ترجیحات باروری، موضوعاتی پیچیده هستندکه دارای ریشه های فرهنگی،رفتاری و عقیدتی بوده ودربسترانتقال جمعیتی،توسعه اقتصادی واجتماعی تغییرمییابند. از آنجاکه نرخ موالید، لزوما انعکاسی ازسطوح دارایی اقتصادی نیست بلکه به سطوحی مربوط است که شخص به آن عادت کرده است، از این رو یکی از راه حل های کشورهایی که با رشد منفی جمعیت مواجه هستند اگاهی از تمایلات فرزند اوری در سطح مدارس است تا بتوانند با مداخلات موثر انگیزه های منفی فرزند اوری را در جمعیتی که قرار است بعدا به سن فرزند اوری برسند با انگیزه های مثبت جایگزین کنند. از انجا که که هیج مطالعه مشابهی درایران در این زمینه تاکنون انجام نشده است لذا مطالعه حاضر با عنوان ” تبیین باورهای دختران دبیرستانی درخصوص فرزندآوری وعوامل مرتبط باآن وطراحی یک مداخله واجرای آزمایشی آن” انجام شد.

روش پژوهش:
مطالعه حاضر، پژوهشی از نوع ترکیبی متوالی اکتشافی،باهدف تبیین باورهای دختران نوجوان درخصوص فرزندآوری و سپس طراحی مداخله و ارزیابی آن جهت ارتقای باورهای این گروه از جمعیت در خصوص فرزند اوری است . فاز اول این مطالعه شامل سه مرحله بود. سیستماتیک ریویو و دومرحله کیفی که بخش کیفی در دو مرحله انجام شد . مطالعه مرور سیستماتیک با هدف بررسی دانش موجود در زمینه باورهای باروری دختران نوجوان بود . بخش کیفی، شامل مصاحبه با دختران دانش آموز دبیرستانی بود که برای انتخاب آنها مناطق تهران به ۴ منطقه شمال جنوب شرق و غرب تقسیم و با انتخاب مبتنی برهدف از هر منطقه دومدرسه انتخاب شد.از هر مدرسه انتخاب شده ، بر اساس پایه های تحصیلی موجود در آن مدرسه، یک کلاس به صورت مبتنی برهدف انتخاب می شد و تعداد ۶-۱۰ نفر از دانش آموزان کلاس برای بحث گروهی انتخاب می شدند. در این مرحله تعداد ۵۶ نفر از دختران دانش اموز مشارکت داشتند. مرحله سوم فازاول کیفی بود که این مرحله تبیین نظر صاحب نظران به شیوه بحث گروهی متمرکزبود که در این مرحله نیز ۷ نفر از صاحب نظران شامل سیاستگزاران وزارت بهداشت، مدیران برنامه های بهداشتی و مدیران دولتی کلیدی در حوزه غیر بهداشتی مشارکت داشتند. پس از انجام مرحله اول پژوهش طبق مدل میلر ، تعدادی از عوامل به عنوان عوامل موثر بر باورهای دختران دانش آموز در زمینه فرزند آوری معرفی شدند . در فاز دوم پژوهش ، پژوهشگر از پنل متخصصان به منظور : تعیین نوع مداخله ونحوه ارزشیابی اثربخشی آن توسط افراد صاحب نظر استفاده کرد که این مرحله به شیوه گروه اسمی برگزار شد و در آن ۷ نفر از صاحب نظران از وزرات بهداشت و اموزش و پروش حضور داشتند و در زمینه بهترین شیوه مداخله ، گروه سنی ، محتوای مداخله ، طول مدت زمان انجام مداخله و پیگیری آن تصمیم گیری شد. فاز سوم بخش کمی بود که در این بخش یک مطالعه تجربی با یک مداخله اموزشی به شیوه کوریکولوم پنهان و به شکل قصه گویی و بحث گروهی در دانش اموزان ابتدایی و مقطع متوسطه دوم انجام شد و نتایج آن بر اساس پرسشنامه انگیزه باروری میلر به شکل پیش آزمون و پس آزمون (همان روز و یک ماه بعد) مقایسه شد. همچنین یک مداخله هم به شیوه سخنرانی و بحث گروهی بر روی سیاستگزان انجام شد .. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌هاازنرم‌افزارریویومنیجر، spssو آزمون های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد.
یافته‌ها:
آنالیز تحلیل محتوای قراردادی نشان داد ، از دید گاه مشارکت کنند گان در مطالعه موانع فرزند دار شدن عبارتند از :موانع فردی ((عدم مسئولیت پذیری که شامل عدم مسئولیت پذیری امور مربوط به خود و عدم مسئولیت پذیری امور مربوط به فرزند می شود) ، محدود شدن پدر و مادر (از نظر رشد وترقی، تفریح ، برطرف کردن نیازهای خود و ترجیح نیازهای فرزند ) و نگرانی های مربوط به فرزند دار شدن ( شامل نگرانی از سلامت ، آینده و تربیت فرزند ) ) و موانع کلان (شامل موانع اقتصادی (شامل مشکلات اقتصادی قبل و بعد از فرزند دار شدن )، موانع اجتماعی – فرهنگی (شامل ترس از امنیت جامعه ، دید منفی خانواده ها و تابو بودن فرزند زیاد در جامعه ) ، و موانع سیاسی (شامل سیاست های کشوری و جهانی ) می باشد. همچنین آنها معتقد بودند که تسهیل کننده های فرزند دار شدن هم شامل عوامل فردی (فرار از تنهایی ،تمایل به بقا، داشتن مشوق و ویژگی های فردی مثل سن و تحصیلات و شغل و تعداد بچه ها درخانواده زن و شوهر و مذهب آنهاست ).عوامل کلی تری که تحت عنوان عوامل کلان تسهیل کننده نام گذاری شدند عبارت بودند از عوامل اجتماعی –فرهنگی(شامل ارزش کودک ، فرهنگ نیاکان ، داشتن حمایت اجتماعی ) و عوامل اقتصادی (مثل وضعیت بیکاری در جامعه ،عدم فقر و داشتن سرپناه ) بودند. همچنین مشارکت کنندگان باور داشتند که فرزند آوری منافعی چون منافع فردی و خانوادگی (شامل پایدار شدن روابط خانواده ، رشد بچه ها در خانواده ) و مزایای اجتماعی همچون رشد جامعه و افزایش نشاط درجامعه را به همراه دارد . همچنین مشارکت کنندگان معایبی را هم برای فرزند اوری اظهار کردندکه درغالب موانع فرزندآوری تقسیم بندی می شوند که عبارت بودند از معایب فردی و خانوادگی شامل مشکلات فرهنگی و اجتماعی مثل توجه نکردن پدرو مادر به نیاز خود ، درست انجام ندادن کارها ، ازبین رفتن جذابیت خانمها، مشکلات اقتصادی همچون زیاد شدن مخارج خانواده و مشکلات مسکن را به همراه دارد . از دید مشارکت کنندگان مضرات فرزند اوری برای جامعه هم مشکلات فرهنگی و اجتماعی همچون زیاد شدن بیماری های ژنتیکی و اختلافات فرهنگی و مشکلات اقتصادی مثل بحران اقتصادی و فقر است.
همچنین نتایج انالیز محتوای قراردادی در بخش تبیین نظر صاحب نظران در خصوص باورهای فرزند اوری دختران دانش آموز نشان داد که به عقیده آنها ، علل تمایل منفی دانش آموزان به فرزند آوری موانع فردی همچون (فرزند آوری عامل کاهش رفاه والدین ، آسیب به زیبایی اندام ، الویت دادن به اشتغال و تحصیل ، عدم تفکر عمیق به فرزند اوری ، نگرانی از عدم ثبات زندگی در آینده ، عدم بلوغ اجتماعی ، عدم پذیرش مسئولیت ، مانع پیشرفت دانستن کودک ،مشکلات اقتصادی در خانواده خود ،نگرانی در خصوص دوران بارداری و زایمان و اهمیت بیشتر به خود به جای جامعه ) می باشد . آنها همچنین موانع فرهنگی مثل تغییر جامعه سنتی به مدرن ،تغییر هدف و ارزش فرزند آوری و موانع اجتماعی اقتصادی مثل ترس از دست دادن شغل بعد از مرخصی زایمان ، مشکلات اقتصادی خانواده ،بیکاری ،توقع تامین بهترین امکانات برای فرزند را موردتاکید قرار دادند. همچنین صاحب نظران عواملی مثل احساسات و عواطف مثبت مثل تفکر احساسی و خوب نسبت به فرزند ،دوست داشتن بچه ها به صورت ذاتی و دید مثبت نسبت به حل مشکلات ، جمعیت خانواده و اشتغال خانواده راهم جزء عوامل تشویق کننده فرزند اوری ذکر کردند. درونمایه مهم دیگری که توسط صاحب نظران بیان شد اقدامات پیشنهادی آنها جهت تشویق تمایلات مثبت فرزند اوری درآینده دانش اموزان بود که تحت عنوان بستر سازی (شامل ارزش گذاری صحیح فرزند اوری ، ایجاد الگوهای صحیح ) و اصلاح بسترهای موجود شامل اصلاح بستر اموزش ،اصلاح نگرش دختران و اصلاح الگوهای موجود بیان شد.
همچنین نتایج این مطالعه در بخش کمی نشان داد که که نمره کل پایه در تمام حوزه های انگیزه مثبت به غیر از استفاده ابزاری از فرزند ، درگروه کنترل و مداخله ابتدایی بیشتر بوده است و بعد از مداخله درگروه مداخله این افزایش در تمام حوزه ها به غیر از استفاده ابزاری از فرزند (که روند کاهشی داشته است)افزایش بیشتری پیدا کرده است. بیشترین ارتقای نمره در حوزه های انگیزه مثبت باروری به طور مشترک مربوط به حوزه رضایت از فرزند پروری بوده است . در زمینه انگیزه منفی هم بیشترین کاهش را در مقطع دبیرستان حوزه ترس از والد شدن و چالش های مراقبتی فرزند داشتند. در مقطع ابتدایی بیشترین کاهش درحوزه های انگیزه منفی مربوط به حوزه چالش های مراقبتی فرزند بوده است.
نتیجه‌گیری:
با توجه به این که تحقیقات اندکی در زمینه بررسی تمایلات فرزند اوری دانش آموزان در کشور انجام شده است، یافته¬های این پژوهش می¬تواند، پایه¬ای برای مطالعات بعدی باشد تا زمینه¬ای برای طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه¬های مداخله¬ای جهت ارتقای انگیزه های مثبت فرزند اوری و کاهش انگیزه هاو تمایلات منفی برداشته و با فراهم اوردن اطلاعات مناسب زمینه را برای جلوگیری از رشد منفی جمعیت در کشور بردارد.
کلیدواژه‌ها: فرزند آوری، انگیزه باروری ، دانش آموزان ، سلامت باروری

پایان نامه مقطع PhD خانم دکتر آزاده کردستانی مقدم

پایان نامه خانم معظم شریف

عنوان:

تعیین مناسب ترین روش پرداخت به پزشکان خانواده و تأثیر آن بر رفتار ارائه دهندگان خدمت و بهای تمام شده، یک مطالعه کمی و کیفی

مقدمه:

یکی از مهمترین عواملی که اصلاحات نظام سلامت را اجتناب ناپذیر ساخته هزینه های روز افزون این بخش می باشد. بدین ترتیب یکی از اولویت های نظام سلامت مدیریت بهینه منابع مالی می باشد.

بیان مسئله:

اهمیت و ضرورت تحقیق: نظام پرداخت ضمن اینکه می تواند بر عملکرد پزشکان و نظام سلامت اثر گذارد باعث کاهش یا افزایش هزینه های نظام سلامت و تأثیر بر کارآیی نظام سلامت می شود. نظام پرداخت باید به گونه ای باشد که ضمن ایجاد انگیزه برای ارایه خدمت از القای خدمت اضافی نیز جلوگیری نماید. یکی از تکالیف وزارت بهداشت براساس بند ج ماده ۳۲ قانون برنامه توسعه پنجم جمهوری اسلامی ایران : “سامانه « خدمات جامع و همگانی سلامت» مبتنی بر مراقبتهای اولیه سلامت، محوریت پزشک خانواده در نظام ارجاع، … با تأکید بر پرداخت مبتنی بر عملکرد…” (مجلس شورای اسلامی, ۱۳۸۹)

بر اساس گزارش حساب های ملی سلامت (مرکزآمارایران, ۱۳۹۱) تقریبا به ازای هر ایرانی در ماه برابر ۴۲۰۰۰۰ ریال هزینه می گردد که از این مبلغ حدود ۱۰۰۰۰۰ ریال توسط وزارت بهداشت و حدود ۹۰۰۰۰ ریال توسط بیمه و مابقی حدود ۲۳۰۰۰۰ ریال بطور مستقیم توسط شخص(out of pocket)  پرداخت می شود. این در حالیست که با بررسی هزینه های سلامت در می یابیم که بسیاری از اقدامات انجام شده برای بیماران غیر ضروری بوده و در واقع تقاضای القایی (induced demand) می باشد

اهداف:

تعیین روشهای پرداخت و تأثیر آن بر رفتار ارائه دهندگان خدمت و بهای تمام شده از منظر صاحب نظران مدیریت مالی، کتب و مقالات، مدیران بخش سلامت و تعیین نظام پرداخت و بهای تمام شده خدمات پزشکی عمومی در برنامه پزشک خانواده در حال اجرا در مناطق روستایی و شهری در سال ۱۳۹۱

روش تحقیق:

ابتدا ضمن بررسی کتب و منابع علمی معتبر و پایگاه هایgoogle scholar و Scientific Information Database و … با استفاده از کلید واژه های مرتبط نسبت به تعیین روشهای مختلف پرداخت بابت خدمات پزشکی عمومی و تأثیر آن بر رفتار ارائه دهندگان خدمت و بهای تمام شده اقدام نمودیم. ضمن شناسایی صاحب نظران با روش گلوله برف snow ball و مبتنی بر هدف طی سه دور مطالعه کیفی به روش دلفی نظر صاحب نظران مدیریت مالی و مدیران بخش سلامت را اخذ کردیم، و به روش فن گروهی اسمی(NGT)  نسبت به اولویت بندی پاسخ ها توسط صاحب نظران اقدام نمودیم. برای برآورد بهای تمام شده خدمات پزشکی عمومی در برنامه پزشک خانواده در حال اجرا در مناطق روستایی در سال ۱۳۹۱ با بررسی منابع و مصارف برنامه پزشک خانواده روستایی به برآورد میانگین بهای تمام شده در کل کشور دست یافتیم. برای برآورد بهای تمام شده خدمات در شهرها از مستندات موجود در مقررات و ابلاغیه های وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و بیمه سلامت استفاده شد. همچنین گزارش های رسمی منتشره توسط ارگان های ذیربط مورد کاوش قرار گرفت. برای تعیین مناسب ترین روش پرداخت به پزشکان خانواده و تأثیر آن بر رفتار ارائه دهندگان خدمت و بهای تمام شده، از پانل خبرگان استفاده کردیم

نتایج:

درکتب و منابع علمی معتبر به روشهای مختلف پرداخت بابت خدمات پزشکی عمومی مانند پرداخت کارانه، پرداخت سرانه به ازای فرد تحت پوشش، پرداخت حقوق ثابت، پرداخت حقوق به علاوه پاداش، پرداخت حقوق به علاوه کارانه، پرداخت حقوق به علاوه سرانه و نیز یکی از روش پرداخت فوق به همراه پرداخت قسمتی از هزینه هاتوسط مراجعه کننده دست یافتیم. روشهای پرداخت و تأثیر آن بر رفتار ارائه دهندگان خدمت از نظر صاحب نظران مدیریت مالی و مدیران بخش سلامت با مشارکت ۲۶ نفر از صاحب نظران با میزان پاسخگویی ۱۰۰% تعیین شد. قریب به اتفاق صاحب نظران در پاسخ به سوالِ” بهترین روش پرداخت حق الزحمه پزشکان خانواده کدام است؟ ” روش پرداخت سرانه تنها یا سرانه به همراه سایر روش های تکمیلِ پرداخت را پیشنهاد نموده و یکی از دلایل این پیشنهاد را مدیریت صحیح منابع مالی و توجه ارائه کننده خدمت به پایش سلامت و پیشگیری از بیماری ها در افراد تحت پوشش بیان کردند. با بررسی مستندات دریافتیم که نظام پرداخت برنامه پزشک خانواده روستایی سرانه ای و عملکردی می باشد. با بررسی و محاسبات انجام شده بهای تمام شده خدمات پزشکی عمومی به ازای یک نفر در سال در مناطق روستایی  127327ریال برآورد شد. و برآورد بهای تمام شده خدمات پزشکی عمومی در بخش خصوصی شهر ۲۲۵۴۰۰ ریال در سال به ازای یک نفر محاسبه شد. نتایج نهایی پانل خبرگان نشان داد که مناسب ترین روش پرداخت سرانه تطبیق داده شده با عملکرد به ازای فرد تحت پوشش می باشد.

بحث و نتیجه گیری:

نتایج این مطالعه که نشان داد یک روش پرداخت خاص مناسبترین روش نبوده و ترکیب روش های متعدد مناسب‌تر است با نتایج مطالعه عبدی و همکاران انطباق داشت. نظرات و نتایج یافت شده در این مطالعه انطباق نسبی با نظرات Boodenheimer و Roberts داشته که می گویند بازپرداخت هزینه ها به ارائه کنندگان خدمات از طرق مختلف صورت می گیرد هماهنگ بود. یافته جالب این مطالعه مبنی بر اینکه روش سرانه ای برای پرداخت به پزشکان عمومی که نقش اصلی آنها باید پیشگیری باشد مناسب تر است با یافته های  Roberts  که در مقایسه روش های مختلف پرداخت، تنها روشی را که منجر به تمایل پزشک به پیشگیری از بیماریها دارد، منطبق بود.

بهای تمام شده خدمات پزشکی عمومی با نظام پرداخت کارانه ای در شهر ۱٫۷۷ برابر بهای تمام شده آن در روستا با نظام پرداخت سرانه ای است.

واژه‌های کلیدی:

روش پرداخت، پزشک خانواده، بهای تمام شده خدمات

Payment Method, Family Physician, Cost of Services

پایان نامه PhD آقای دکتر رضا اسماعیلی

پایان نامه خانم طیبه سادات شریعت زاده تکیه 

پایان نامه خانم کیمیا پورکتابی

پایان نامه رشته آموزش پزشکی آقای دکتر جمیل صادقی فر

پایان نامه PhD آقای دکتر محمد رنجبر

پایان نامه PhD آقای دکتر نادر جهان مهر

مخاطب این کتاب اساتید و مدرسان هستند

کتاب راهنمای یادگیری

Study Guide

اهداف مبحث study guide :

فراگیران در پایان این مبحث باید بتوانند:

1. Study guide را تعریف کنند
2. اجزای مختلف study guide را نام ببرند
3. فواید کاربرد study guide را شرح دهند
4. تفاوتهای Textbook و study guide را بیان نمایند
5. یک Study guide مطلوب برای دانشجویان/دستیاران بخش خود تهیه نمایند
6. Study guide خود را بطور جامع ارزیابی نمایند
7. همچنین: به نقش مهم Study guide در آموزش پزشکی توجه داشته باشند

Study Guide چیست؟ و حاوی چه مطالبی است؟

راهنمای سفر آموزشی است

مانند راهنمای مسافران، که مسافران را در بازدید از یک منطقه راهنمایی کرده اجازه می‌دهد حداکثر استفاده را از وقت محدود خود ببرند

شامل:

معرفی محیط آموزشی، اساتید و مسئولین ذیربط

مرور کلی دوره و فرصتهای یادگیری

پیشنیازها،

آنچه را که دانشجویان باید یاد بگیرند(اهداف و انتظارات آموزشی)،

جدول برنامه زمانی،

چگونگی یادگیری و روشهای مطالعه(استراتژی)

خودآزمایی(سنجش میزان دستیابی به اهداف)

Study guideبه دانشجویان کمک می‌کندتا:

خودشان را برای حضور در برنامه آموزشی آماده کنند

یادگیریشان را در جهت بروندادهای مورد انتظار برنامه‌ریزی کنند

از فرصتهای یادگیری آماده شده برای آنان بهترین استفاده را ببرند

استراتژیهای مناسب یادگیری را اتخاذ نمایند

خود را برای آزمونها و ارزیابی ها که جزئی از برنامه آموزشی هستند آماده کنند

بتوانند با محیط آموزشی ارتباط مناسبی برقرار نمایند

چرا اهمیت study guide درآموزش پزشکی افزایش یافته؟

• افزایش بیش از حد اطلاعات و ثابت بودن زمان در اختیار
• به روز نگهداشتن اطلاعات
• اضافه شدن مباحث جدید(پیشگیری از بیماریها،ارتقاء سلامت, IT و . . .)
• تغییر در برنامه های آموزشی
• پیچیده شدن برنامه آموزش پزشکی
• استفاده از روشهای جدید آموزشی مثل PBLکه به فعالیت دانشجو وابسته است
• برنامه درسی مارپیچی و ادغام یافته
• فرصتها و منابع گوناگون یادگیری(کتابهای متنوع، نوارهای آموزشی، برنامه‌های کامپیوتری، اینترنت و . . .)
• ضرورت یادگیری مستقل
• برای حفظ صلاحیت حرفه‌ای
• تغییر آموزش از استاد محور به دانشجو محور
• Work based learning
• Distance learning
• GDL یادگیری مبتی بر مکاشفه هدایت شدهGuided discovery learning

بدین ترتیب  study guide می تواند:

• علاقه دانشجویان را افزایش دهد
• یک دوره آموزشی را معرفی نماید
• بروندادهای آموزشی مورد انتظار بیان نماید
• از یکنواختی و دستیابی به حداقلها اطمینان ایجاد کند
• یک چارچوب برای یادگیری دانشجویان فراهم کند
• به طراحی و ارائه برنامه ادغامی کمک نماید
• مهارتهای مطالعهِ متناسب با برنامه آموزشی را ارائه نماید
• جدول زمانبندی و فرصتهای یادگیری در دسترس را ارائه کند
• معرفی چگونگی دریافت کمک و حمایت
• کتابخانه و سایر تسهیلات در اختیار را شرح دهد
• دوره آموزشی را برنیازهای آموزشی فردی دانشجو منطبق نماید
• دانشجو را برای امتحان با ارائه خود آزمایی و بیان نحوه آزمون آماده کند
• رشد و تغییر یک برنامه آموزشی را مستند نماید
• اطلاعات و مطالب را در زمینه موضوع آموزشی ارائه نماید.
• در صورتیکه:
• کمبود کتاب یا منبع درسی مورد نیاز
• یا منابع به روز نباشند
• یا اینکه بدست آوردن اطلاعات مورد نیاز از منابع سخت یا زمانبر باشد
• نیاز به تأکید و روشن ساختن اطلاعات کلیدی و اساسی
• عدم وجود جامعیت دید و توان گسترش نگرش درمنابع موجود

تاثیر study guide بر فرآیند آموزش:

• مطالعات مختلف نشان داده است که study guide می تواند نتایج حاصل از آموزش را ارتقاء بخشد
• همچنین دستیابی به حداقل استانداردها ارتقاء بخشد
• میزان مراجعه دانشجویان را به منابع افزایش دهد
• درمطالعه ای که در یکی از دانشگاههای تکزاس انجام شده نشان دادند که استفاده از study guide هم منجر به افزایش معنی دار نمره سالانه دستیاران شده و هم میزان مردودین را کاهش داده است

راهنمای یادگیری‌ چه نقش هایی می تواند داشته باشد؟

• برخی اساتیدعمل اصلی راهنما را ارائه محتوای آموزشی می‌دانند
  • که در آن برخی حقایق مورد تأکید قرار گرفته،
  • مفاهیم دشوار توضیح داده شده یا مصور شده‌اند
  • و اطلاعات به روز در آنها ارائه شده است.
• عده دیگر، راهنمای یادگیری را به عنوان ابزاری برای مدیریت یادگیری دانشجویان تلقی می‌کنند
  • نتایج یادگیری مورد انتظار از دانشجویان را ارائه می‌کند
  • چگونگی رسیدن به این اهداف را شرح می دهد
  • چگونگی استفاده از فرصت‌های متفاوت آموزشی را به آنها می‌آموزد.
• از منظر سوم، راهنمای یادگیری تأکیدیش بر فعالیت‌های دانشجویان است.

چه کسی در تهیه راهنمای مطالعه به شما کمک خواهد کرد؟

• تیمی از افراد خبره می‌توانند به شما کمک کنند. اعضای این تیم شامل افراد زیر می‌باشد:
• متخصصین آشنا به محتوا، با تخصص‌ها و زمینه‌های علمی متفاوت
• متخصصین آموزش، با تجربیات در زمینه طراحی برنامه درسی و تولید راهنمای یادگیری
• طراحان گرافیک و متبحر در کاربرد کامپیوتر
• متخصصین آشنا به ادبیات و زبان فارسی

راهنمای الکترونیک مزایای متعددی دارد:

• معمولاً ارزان‌تر از راهنما‌ی چاپی تمام می‌شود.
• دسترسی به اطلاعات برای دانشجویان در شکل الکترونیک راحت‌تر است.
• با ایجاد لینک در بین قسمت‌های مختلف، جابجائی در قسمت‌های گوناگون و پاسخ دادن به هر قسمت مربوطه برای دانشجو راحت‌تر است.
• محدودیت‌های کمتری دارند و آزادی بیشتری در جهت ارائه مقدار بیشتری اطلاعات و گنجاندن تصاویری رنگی و نوارهای ویدئویی را دارند.

جنبه های کلیدی راهنمای یادگیری:

1. Important مهم، در مفهوم کمکی که به فرآیند آموزش می نماید.
2. Interestingجالب برای یادگیرنده، در صورتی که به شکل مناسبی طراحی شده باشد.
3. Immediately فوراً و بلادرنگ، به عنوان یک منبع حمایتی یادگیری در دسترس باشد.
4. Inspiring الهام بخش و ایجاد کننده انگیزه برای دانشجویان باشد.
5. Informativeحاوی اطلاعات مفید بوده و برای فراگیر آموزنده باشد.
6. Illustrative با مثال های عملی، تئوری ها را روشن و مصور نماید.
7. Integrating برای ارتقاء یادگیری، حوزه های مختلف را با یکدیگر ادغام نماید.
8. Interactive با فعال کردن دانشجویان ایجاد تعامل نماید.
9. Iterative به طور مداوم دانشجویان را ترغیب نماید حوزه هایی را که قبلاً مطالعه کرده اند مجددا بررسی نمایند و دانش خود را بر مبنای فهم خود از موضوع مورد مطالعه بنا نهند.
10. Impacting با جمع بندی داده های بدست آمده، یادگیری را تعمیق بخشد.

این کتاب به زبان ساده و کاربردی نحوه انجام مطالعات کیفی را شرح داده است

تصمیم گیری گروهی

ضرورت کار تیمی چیست؟

• رسیدن به تصمیم خوب
• تصمیم با کیفیت
• تصمیم متعهدانه
• یافتن راه حل خلاقانه
• رفع سوء تفاهم‌ها
• رشد افراد
• نتایج بهتر و مناسب‌تر
• احساس تعلق و رضایت در اعضا
• امروز نیازمند تیم های بین رشته ای هستیم
• چون هیچکس با هوش تر از همه نیست!

برای رسیدن به توافق باید:

برای رسیدن به توافق باید:

• در بیان نظرات و عقاید صریح و راست گفتار بود
• مستدل از عقاید خود دفاع کرد
• از قضاوت آنی درباره نظرات دیگران اجتناب کرد
• انعطاف پذیر و میانه رو بود
• در آغاز روی مشکل و هدف توافق کرد
• اطلاعات موجود را به اشتراک گذارد
• وقت کافی اختصاص داد و از اتلاف وقت خودداری کرد

آیا باید تمام تصمیم‌ها گروهی باشد؟

• چه نوع تصمیمی
• چه زمانی
• با چه گروهی
• …

تیم چیست و چه تفاوتی با گروه دارد؟

• تعریف گروه: مجموعه­ای از افراد که برای هدفی مشترک گرد هم آمده­اند.
• تعریف تیم: تیم به افرادی دارای مهارتهای مکمل گفته می­شوند که دارای مقاصد، اهداف، و رویکردی مشترک‌اند که بر مبنای آنها به هم پیوند می‌خورند و به یکدیگر تکیه می­کنند.

مراحل کارتیمی

• مرحله۱ – شکل‌گیری Forming
  • در این مرحله هنوز تیم، تیم نیست، فقط تجمعی از افراد می‌باشد.
  • این مرحله با احساسات و هیجان زیادی همراه است.
  • از خوش بینی، آرمان‌گرایی، غرور، پیش‌بینی آینده تا ترس، شک و تردید و نگرانی را شامل می‌شود.
  • ممکن است تیم به آسانی سردرگم شود یا بر موضوعات خارج از حوزه مسؤولیت آن، بپردازد.
  • برخی از اعضای تیم ممکن است به جای کار روی وظایف، تلاش کنند هویت خود را در تیم تثبیت کنند.
  • اگرچه ممکن است این قبیل رفتارها، اتلاف وقت تلقی شوند ولی در حقیقت طبیعی و ضروری هستند.
  • هر تیم باید از این مراحل طبیعی عبور کند.
  • در این مرحله، یکی از مدیران ارشد می‌تواند با ارائه دورنما و جهت‌گیری روشن، به گروه کمک نماید.
  • نباید دستور کار گروه طولانی باشد، در این صورت خلاقیت ذاتی تیم از بین خواهد رفت.
• مرحله۲- مرحله «بحرانی» Storming
  • این مرحله می‌تواند یک مرحله آزاردهنده باشد.
  • در این مرحله اعضای تیم مقدار کاری را که در پیش دارند، مشخص می‌کنند و ممکن است نسبت به چالش‌های آن واکنش منفی نشان دهند.
  • برخی از اعضای تیم ممکن است برنامه خود را تحمیل نمایند.
  • ممکن است بین اعضای تیم عداوتهای شخصی بروز نماید.
  • معمولاً درباره عدم پیشرفت و اتلاف وقت اعضا بحث می‌شود.
  • در صورت عدم برخورد با تضادهای موجود، ممکن است موجودیت تیم به خطر افتد.
  • مرحله «بحرانی» یک جنبه مثبت نیز دارد. افراد شروع به درک یکدیگر می‌کنند.
  • شوخ طبعی و بردباری و نیز پایداری و ثبات از ویژگیهای مهم تیم در این مرحله می‌باشند.
• مرحله۳- مرحله «شکل­گیری هنجارها» Norming
  • تیم روشهای کاری و قواعد خاص خود یا هنجارها را به وجود می‌آورد و نقش هر یک از اعضای خود را تعیین می‌کند.
  • اگر قواعد کار تیمی به خوبی تعریف و درک شوند، تیم شاخص خوبی برای عملکرد درست در اختیار خواهد داشت.
• مرحله۴- مرحله «عملکردی» Performing
  • اعضا تفاوتها و روشهای کاری خود را مشخص کرده‌اند.
  • می‌توانند فرایند حل مشکل و ارتقای فرایندها را آغاز کنند.
  • در این مرحله یک تیم کاملاً بالغ به وجود می‌آید.
  • هم‌افزایی کار تیمی پاداشی به دنبال دارد و آن این که تیم، هویت مشخصی پیدا می‌کند و نسبت به فرایند مورد استفاده احساس «مالکیت» می‌کند.
  • برای گذر تیم از این مراحل، مقیاس زمانی خاصی وجود ندارد.
  • اگر اعضای تیم، جدید باشند، مرحله «شکل‌گیری» طول خواهد کشید.
  • اشاره به این نکته حائز اهمیت است که یک تیم حتی در مرحله عملکردی نیز با فراز و نشیب مواجه خواهد شد.
• ۱۷ اصل کارتیمی (جان ماکس ول)
• انعطاف پذیری:
  • کارتیمی با خشکی و انعطاف ناپذیری سازگار نیست. جلو خشونت خویش را می توان گرفت، بر ترس می توان چیره شد و تنبلی را با حربه انضباط از خود دور کرد، اما خشکی دماغ علاجی ندارد، و بذر انهدام را در درون خود دارد. اگر بخواهید با دیگران کار کنید و در تیم عضوی موثر باشید باید از انطباق بر تیم ابایی نداشته باشید.
• مشارکت و همکاری:
  • اول باید با یکدیگر کار کرد، بعد با یکدیگر برنده شد. چالشهای بزرگ، کار تیمــــی بزرگ می طلبد، و ضروری ترین صفتی که تیم را در کارهای دشوار موفق می سازد همکاری توأم با همدلی اعضای آن است. همکاری توأم با همدلی یعنی اینکه با دل و جان با یکدیگر کار کنیم. درواقع باید به اعضای تیم به چشم همکارانی همدل نگریست تا رقیبانی خصومت طلب.
• تعهد:
  • لحظه ای که خود را به انجام کــاری متعهد می سازید، دستهایی به یاری می آیند که اگر تعهدی نداشتید نمی آمدند. تعهد امری احساسی نیست بلکه ریشه آن در منش ماست. تعهد معمولاً درگیر و دار سختی خود را نشان می دهد. تعهد به استعداد و توانایی بستگی ندارد.
• خوش مشرب و اجتماعی:
  • تیم یعنی یک جان در چندین بدن. مثل خردمندان فکر کنید، اما با مردم به زبان خودشان حرف بزنید. جان کلام این است که کار تیمی نمی توان کرد، مگراینکه بازیکنان با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. اگر ارتباط نباشد تیمی در کار نیست، بلکه جمعی از افراد هستند که پیوندی با یکدیگر ندارند. ارتباط بازپایه های اعتماد را محکم می سازد. داشتن مقاصد پنهان، و ایجاد ارتباط از طریق شخص ثالث مناسبات تیم را تضعیف می کند. مردم به کاری که در آن به بازی گرفته شوند دل می دهند.
• کفایت و شایستگی:
  • اعضای باکفایت هر تیمی توانایی و صلاحیت انجام کار را در بهترین وجه ممکن آن دارند. آدمهای لایق و با کفایت تعالی طلب هستند. آدمهای باکفایت به متوسط قانع نمی شوند. نیروی خود را بر کار خویش متمرکز می سازند و در طبق اخلاص می گذارند. آدمهای با کفایت، کیفیت کار خود را پایین نمی آورند.
• قابل اعتماد:
  • پایه های اعتماد به صورت زیر تعریف شده اند:
    • انگیزه اصلی: اگر کسی باشد که مصلحت خویش را بر مصلحت تیم مقدم بدارد قابل اعتماد نخواهد بود.
    • مسئولیت: احساس مسئولیت اشخاص نشان میدهد که می خواهند قابل اعتماد باشند.
    • فکرکــردن: مسئولیت پذیری باید با فکر همراه باشد تا به درد بخورد.
    • پایداری: اگر نتوان بر یاران تیمی همیشه اعتماد کرد، هیچگاه به آنها اعتماد نکنید.
  • انضباط:
    • اشخاص باید در ۳ زمینه انضباط ایجاد کنند تا برای تیم مفید باشند:
      • انضباط اندیشیدن: اگر ذهن خود را فعال نگاه دارید پیوسته به چالشهایی ذهنی روی می آورید و همواره به چیزهای خیر می اندیشید.
      • انضباط احساسات: نگذارید احساسات شما را از کاری که باید بکنید باز دارد یا به کاری که نباید بکنید وا دارد.
      • انضباط لازم برای اقدام و عمل: تفاوت برنده با بازنده در عمل و بی عملی است.
    • رشد کردن:
      • اعضای تیم همیشه عضوی را که آن ها را تقویت کرده و برای موفق شدن قدرتمند می کند دوست داشته و تحسین می کنند. کسی که بتواند رشدشان دهد و برای موفقیت نیرومندشان کند، مورد تحسین و احترام آنهاست.
    • شور و شوق:
      • قلب شما منبع انرژی برای تیم شماست. وقتی اعضای یک تیم مشتاق هستند همه تیم به شدت انرژی می گیرد و این انرژی، به تیم نیرو می بخشد.
    • هدفمند:
      • هر عملی را با حساب انجام دهید. در حین انجام دادن کارهای کوچک باید به کارهای بزرگ فکر کنید تا بدین ترتیب تمام کارهای کوچک در جهت درست پیش بروند. هدفمند بودن یعنی تمرکز روی انجام کارهای درست به صورت لحظه به لحظه و روز به روز و سپس پیگیری آنها به صورتی مستمر.
    • وظیفه شناس:
      • اعضای تیم از وظیفه خود در قبال تیم آگاهند، تنها پیشرفت خود و حال را نمی بینند بلکه آنها همیشه از ماموریت تیم آگاه بوده و عملشان به انجام ماموریت تیم کمک می کند.
    • آمادگی:
      • کسی که آماده است نیمی از کار را انجام داده است. دستاوردهای چشمگیر، حاصل آمادگی عادی و معمولی است. باید خود را ازنظر جسمی و ذهنی آماده کنید. آمادگی ایجاب می کند که به سیر حرکت آینده بیندیشیم به طوری که اکنون دریابیم که بعدها چه نیازی داریم.
    • روابط:
      • اگر شما با دیگران کنار بیائید، دیگران هم به شما کمک خواهند کرد. رابطه ها چسب هایی هستند که اعضای تیم را به هم می چسبانند. هرچه این رابطه ها محکمتر باشد تیم انسجام بیشتری پیدا می‌کند.مشخصه هایی که در ارتباطات مهم اند عبارتند از:
        • احترام، ۲٫ تجربیات مشترک، ۳٫ اعتماد، ۴٫ رابطه متقابل، ۵٫ لذت متقابل.
      • خود بهبودبخشی:
        • برای اینکه تیم را اصلاح کنید باید خود را اصلاح کنید. باید آنگونه بدنبال یادگیری و آموزش باشید که گویی تا ابد زنده اید و آنگونه زندگی کنید که گویی همین فردا می میرید. برای اصلاح یک تیم، تک تک افراد آن تیم را باید اصلاح کرد.
      • از خود گذشتگی:
        • در تیم “من” وجود ندارد. از خود گذشته بودن آسان نیست اما لازم است. هیچ تیمی به موفقیت نمیرسد مگر اینکه اعضای آن، دیگران را که در تیم هستند بر خودشان مقدم بدارند.
      • گره گشا:
        • قصد کنید تا راه حل پیدا کنید. در انجام کارها عیب جویی نکنید بلکه چاره جویی کنید. هر کس که بجای فکر کردن به مشکلات، به راه حلها فکر کند میتواند فرق ایجاد کند. تیمی که از افرادی با چنین برنامه ذهنی پر باشد، واقعا میتواند همه کاری را انجام دهد.
      • پیگیری:
        • هرگز میدان را ترک نکنید. دور را دیدن یک چیز است و رفتن به آنجا چیزی دیگر. آدمهای پیگیر به بخت، سرنوشت، یا قضا و قدر متکی نیستند و وقتی که شرایط دشوار می شود، از کار دست نمی کشند. می دانند که روز جهد و کوشش، روز وادادن نیست.
        • توماس ادیسون: «من از جایی آغاز می کنم که آخرین نفر رها کرده است».

پنج دشمن کارتیمی

• بی‌اعتمادی
• ترس از برخورد
• عدم تعهد
• عدم مسئولیت­پذیری
• بی­توجهی به اهداف تیمی

اعضای تیم های بی اعتماد:

• ضعف ها و لغزش های خود را از یکدیگر پنهان می کنند.
• ازکمک خواستن یا دادن بازخوردهای سودمند اکراه دارند.
• از یاری دادن به حوزه های بیرون از مسئولیت خود اکراه دارند.
• بدون تلاش برای شناخت درست مقصود و استعداد دیگران عجولانه قضاوت می کنند.
• از شناخت مهارت ها و تجربه های یکدیگر و بهره برداری از آنها غفلت می کنند.
• برای هدایت رفتارهای خود وقت و انرژی تلف می کنند.
• کینه و حسد می ورزند.
• از شکست می ترسند و برای پرهیز از گردهمایی بهانه می تراشند.

اعضای تیم های بیمناک از خود، یا ترس از برخورد:

• نشست های کسل کننده دارند.
• حال و هوایی درست می کنندکه به درد سیاست بازی و حمله های شخصی می خورد.
• از طرح مباحث مناقشه انگیز که شرط موفقیت تیم است طفره می روند.
• از کشف همه نظرها و دیدگاههای اعضای تیم قاصرند.
• با ادا درآوردن و سعی در جلوگیری از برخوردهای احتمالی بین افراد، وقت و انرژی خود را هدر می دهند.

اعضای تیم های گریزان از تعهد، یا نبود تعهد:

• در تشخیص جهت حرکت و تعیین اولویتها باعث ابهام و سردرگمی می شوند.
• به سبب کندوکاو بیش از حد و تأخیرهای نالازم، فرصت ها را یکی پس از دیگری ازدست می دهند.
• تخم ترس از شکست و بی اعتمادی به خویشتن را می کارند.
• بارها و بارها بحث ها و تصمیم ها را تکرار می کنند.
• فکر و خیال و توهم را در بین اعضای تیم دامن می زنند.

Focus groups

Focus groups with users and providers of health care

گروه کانون، شکلی از مصاحبه گروهی است که از ارتباط بین شرکت کنندگان در تحقیق برای تولید داده ها سود می برد.

به جای پرسیدن سؤالات از تک تک افراد شرکت کنندگان ترغیب میشوند تا با یکدیگر صحبت کنند، سؤال خود را بپرسند، برای یکدیگر حکایت بگویند و راجع به تجربیات و نقطه نظرات یکدیگر اظهارنظر کنند

Focus groups with users and providers of health care

بحث گروهی، هنگامی مناسب به نظر می رسد که مصاحبه کننده مجموعه ای از سؤالات باز داشته باشد

هنگامی پویایی گروه(group dynamics) به نحو احسن عمل می کند که مشارکت کنندگان در پژوهش نقش همکاران پژوهش را ایفاء کنند و مسیر جدید و اغلب غیر منتظره پژوهش را هدایت کنند.

فواید تعامل میان شرکت کنندگان در گروه کانون:

• شفاف ساختن نگرشها، اولویت ها و چارچوب ادراکی شرکت کنندگان
• ترغیب مشارکت کنندگان در پژوهش برای تولید و کشف سؤالات خود و بسط تحلیل خود از تجربیات مشترک
• ترغیب انواع مختلف ارتباط از مشارکت دادن شرکت کنندگان در طیف وسیعی از بحث های مختلف
• کمک به تعیین هنجارهای گروهی یا باورهای فرهنگی
• تأمین بصیرت نسبت به اعمال فرآیندهای اجتماعی گروه جهت تولید علم
• ترغیب مشارکت کنندگان بر انجام بحث گروهی آزاد در مورد موضوعات خجالت آور و ابراز نظرات انتقاد آمیز
• به طور کلی، تسهیل در ابراز نظرات و تجربیاتی که ممکن است در مصاحبه عادی نامکشوف باقی بماند و روشن نمودن دیدگاههای مشارکت کنندگان در تحقیق از طریق گسترش بحث در گروه

نمونه گیری و ترکیب گروه

• مطالعات مبتنی بر گروه کانون ممکن است مشتمل بر ۶ تا ۵۰ نفر در هر گروه باشد، که بستگی به اهداف تحقیق و منابع دارد.
• بیشتر مطالعات مبتنی بر گروه کانون از روش نمونه گیری هدفمند استفاده می کند
• تصمیم گیری برای نوع و روش نمونه گیری بسیار حیاتی است.
• امروزه بیشتر افراد در گروه های اجتماعی یا قومیت های خاص از متغیرهای اصلی و مهم برای نمونه گیری می باشند.
• نمونه گیری و ترکیب گروه
• بیشتر محققین توصیه می کنند در گروه های کانون، “یکنواختی” در گروه را مدنظر قرار دهید
• برخی مواقع که لازم است با تشکیل گروه ها با نقطه نظرات متفاوت، از حداکثر امکان برای کشف دیدگاه های موجود بهره مند گردیم.
• لازم است آگاه باشیم که طبقات و گروههای مختلف می توانند بر میزان و نحوه مشارکت هم اثر گذاشته و در نتایج بدست آمده تأثیر بگذارند.

راهنمای یادگیری کلیات مطالعات کیفی

ترجمه

شریعتی, م. (۱۳۹۳). در ع. مرندی, ف. عزیزی, ب. لاریجانی, ح. جمشیدی, & همکاران, سلامت در جمهوری اسلامی ایران ۱۳۵۷-۱۳۹۳ (ص. ۴۵۲). تهران: اطلاعات.

اردلان, ع., شریعتی, م., کندی, م., & صادقی‌قطب آبادی, ف. (۱۳۹۰).رازنهان.

شریعتی, م., & رهبر, م. (۹۳). در ع. مرندی, ف. عزیزی, ب. لاریجانی, ح. جمشیدی, & همکاران, سلامت در جمهوری اسلامی ایران ۱۳۵۷-۱۳۹۳ (ص. ۴۱۸-۴۵۲). تهران: اطلاعات.

گروه مولفین محمد شریعتی. (بهار ۱۳۹۱). تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکى.